30.5.13

HADİSLERLE İLİM VE HİKMET




بسم الله الرحمن الرحيم

   Değerli kardeşlerim, sizi her konuda sözlerin en güzelini söylemiş, amellerin en güzelini yapmış, yolların en güzelini açıklamış olan Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem’in sohbetine davet ediyorum. O’nun hadislerini okumak O’nun meclisinde aynen onun ağzından bu sözleri duyuyormuş gibi bir ruh haline girmek istiyorsanız buyrun hoşheldiniz....
Yeni bir yazı serisi olarak İbni Recep el-Hanbelinin İslam dünyasında çok meşhur olan “Camiu’l-Ulum ve’l-Hikem” yani “hadislerle ilim ve hikmet” adlı eserinden bölümler aktaracağım inşaAllah. Bu eser İmamı Nevevi’ rahimehullahın binlerce hadisin içinden özenle seçerek oluşturduğu ve dinimizin asıllarını anlatan hadisleri topladığı “Kırk Hadis” kitabına yapılan en güzel şerhlerden yani açıklamalardan biridir. İbni Recep el-Hanbeli rahimehullah bu kitabında İmamı Nevevi’nin kırk hadis  kitabını 2000’e yakın hadisle açıklamıştır.

   Kardeşlerim, hadis alimlerinin Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellemin dinin asılları ile alakalı söylemiş olduğu özlü sözler hakkında söylediklerine bir bakalım:

İmam Ahmed rahimehullah’dan şöyle dediği rivayet ediliyor:
“İslamın temeli üç hadis üzerinedir:
Ömer radıyallahu anh hadisi: “Ameller niyetlere göredir.”
Ayşe radıyallahu anha hadisi: “Bu işimizde ondan olmayan bir şeyi kim ortaya çıkarırsa o reddolunur.”
Ve Numan bin Beşir hadisi: “Helal açıktır, haram açıktır.” (Buhari, Müslim)

İshak bin Raheveyh’ten rivayet edildi dedi ki:
“Dört hadis dinin temellerindendir:
“Ameller niyetlere göredir.”,
“Helal açıktır, haram açıktır.”,
“Sizden birinin yaratılışı anasını karnında kırk gün toplanır.”,
“Bizim bu işimizde dinimizde ondan olmayan bir şeyi yaparsa o reddolur.”

Osman bin Said, Ebu Said’den rivayet etti, dedi ki: “Peygamber (s.a.v) bütün ahiret işlerini bir cümlede topladı:
“Bizim bu işimizde ondan olmayan bir şeyi kim ortaya çıkarırsa o reddolunur”, dünya işlerinde bir cümlede topladı:
“Ameller niyetlere göredir” Bu iki hadis her baba girer.

Ebu Davud (r.a)’dan rivayet etti, dedi ki: “Rasulullah (s.a.v) dan beş yüz bin hadis yazdım, o hadislerden, bu kitabın içerdiğini seçtim, yani sünen kitabını seçtim bu kitapta dört bin sekizyüz hadis topladım. Bundanda insana dini için dört hadis yeter:
Birincisi: “Ameller niyetlere göredir”
İkincisi: “Kişinin kendini ilgilendirmeyen şeyleri terk etmesi islamının güzelliğindendir”
Üçüncüsü: “Mü’min kendi nefsi için razı olduğu bir şey için kardeşi (din kardeşi) içinde razı olmazsa kâmil mü’min olamaz”
Dördüncüsü: “Helal açıktır, haram açıktır”
O’ndan başka bir rivayette, dedi ki: “Fıkıh beş hadis üzerine dönüyor:
“Helal açıktır, haram açıktır”
“Ne zarar vermek vardır, nede zarar görmek vardır”
“Ameller niyetlere göredir.”
“Din nasihattır”
“Sizi yasakladığım şeyden kaçınınız, ve size emrettiğim şeyi gücünüz yettiğince yapınız.”

Hadis alimlerimizin dinimizin asılları olarak bahsettiği bu hadisler ve bunlarla birlikte bu hadislerin açıklayıcısı şeklinde olan başka hadislerle bundan sonra Allah’ın izni ile bu bölümde birlikte olacağız.

Rabbim hepimize bu paylaşımlardan hayırlar kazanmayı nasip etsin. Resulunu hayatımızın her alanına rehber kılsın. Amiiin. 














11 yorum:

  1. duaların için amin ablacım. Günümüzde en çok kullanılan ameller niyetlere göredir. bu hadisdede karşımızdaki kişilere karşı hüsnü zanda bulunmamamızı işret etmiş gibi algıladım.. aynı Musa peygamberle Hızır a.s kıssası gibi ..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğru Ummu Ali kardeşim bu hadis çok kullanılıyor halkımız tarafından ama malesef amacından ve aslından çıkartılarak. Tek başına hadisi incelediğimizde gerçek anlamını öğreneceğiz inşaAllah.

      Sil
  2. Selamun aleykum ablamm, Rabbim razı olsun. Bu konu başlığı çok iyi olacak inşaAllah.
    En güzel örneğimiz Rasulümüz aleyhissalatu vesselam, bize dinimizi anlatacak kısa öz ve net cümleler söylemiş. Fakat benim sık karşılaştığım bir durum, "Ameller niyetlere göredir." hadisini çoğu insan yaptığı yanlışlar yüzünden uyarıldığında kullanıyorlar. Niyet önemli, benim niyetim temiz vesaire gibi.
    Ne bileyim ablam, bu saf katışıksız dinimizi, zorlaştırıp bulandıraya çalışanlara Rabbim fırsat vermesin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aleykum selam ve rahmetullah Tuğbam, evet aynen dediğin gibi insanlar yaptıkları yanlış amelleri niyetlerinin iyi olduğunu söyleyerek meşrulaştırma çabası içine giriyorlar. Ama bu bu hadisi yanlış yerde ve yanlış şekilde kullanmaktır. Önümüzdeki günlerde bu hadisi kendi başına işleyeceğiz inşaAllah. O zaman daha teferruatlı inceleme fırsatımız olacak. Duana da tüm kalbimle amiiin diyorum canım.

      Sil
  3. Dinimizin temelide Allahin yasakladiklarini yapmamak emirlerinide yapmaya calismak diye düsünüyorum canim.Allaha emanet ol Salihacigim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet Mehtapablacım doğru düşünüyorsun. İslam bundan ibaret zaten. Allah'ın emirlerini yerine getirmek ve yasakladığı şeylerdende sakınmak. Allah hepimize O'nun emirlerine uyabilmeyi ve yasakladıklarından da sakınabilmeyi nasip etsin. Sende Allah'a emanet ol ablacım...

      Sil
  4. Aleyküm selam !
    Ben de ne hikmetse resmin üzerindeki yazıya takıldım :( ????
    İmam burada bir yetenekten mi, çalışarak elde edilmiş bir payeden mi ,yoksa seçilmiş bir insan olmaktan mı bahsediyor çözemedim...Zeka seviyem bu kadar işte :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Estağfurullah Jalecim, zeka ile alakası yok kardeşim ben sadece hadisi yazınca o sözü kimin söylediği anlaşılmamış.
      Resmin üzerindeki yazı Allah resulunun bir hadisi kardeşim, Allah subhanehu ve tealanın kendisine özlü söz söyleme yeteneği verdiğini belirtiyor bu hadisde Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem. Yani sayfalar dolusu kelimelerle ancak ifade edilebilecek sözleri bir cümleyle ifade edebilme kabiliyyeti.
      Allah Resulu sallallahu alyhi ve sellemin özelliklerinden birisi "Cevami-ul Kerim" olması yani özlü sözler söyleme özelliğine sahip olmasıdır. Mesela: "Ameller niyetlere göredir" hadisi buna delildir. Yine "her sarhoşluk veren şey haramdır" sözü bunlardan birisidir. Kendisine gelip en hayırlı amelin ne olduğunu soran bir kişiye "Allah'a inandım de! Sonrada dosdoğru ol" hadiside bunlara bir örnekdir.
      Bu özellik tamamen Allah tarafından Resulune verilen bir özellikdir. Zaten bunun kendisine Allah tarafından verildiğini Allah Resulu sallallahu aleyhıi ve sellemde belirtmektedir.
      Sizin bu ilginiz ve dikkatiniz beni çok memnun ediyor Jalecim, hiç çekinmeden rahatlıkla her zaman düşüncelerinizi belirtebilirsiniz. Allah'a emanet ol kardeşim..

      Sil
  5. Sağol Salihacım :) Tamam şimdi oldu ...Anladım elhamdülillah ...
    Ben bu iddialı sözü İmam Buharinin söylediğini zannedip kötü hissetim bir an ...Hadisi daha önce duymama rağmen altında Buhari yazınca kafam karışmış olabilir ...vaktini aldım kardeşim hakkını helal et lütfen ...
    Bu " belağat sanatı" sanırım, Peygamberimize verilen ...Kur'an da da böyle bir özellik var bildiğim kadarıyla ...Az sözle çok şey ifade edebilmek ...İşte o yüzden Kur"anı anlayabilmek için sırf arapça bilmek yetmiyor gibi , belağat da bilmek lâzım ...Allah basiretimizi ve ferasetimizi arttırsın ...Amin
    Allaha emanetsin kardeşim ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Amiiin Jalecim, aynen dediğin gibi kardeşim az sözle çok şey ifade edebilme özelliği bu. Sende Allah'a emanet ol Jalecim...

      Sil
  6. assalamu aleykum ve rahmetullah ve berkatu,Canim kardesim ,her zaman hayranlikla okudugum ALLAHIN resulunun sozleridir hep sasirip kalmisimdir kisa cumlelerle neler anlattigina ,bazen defalarca okuyup anlatmak istedigini anlamaya calistigim hadisleri hatirliyorum ve sonunda subhanallah demekten kendimi alamiyorum .Hele bir keresinde tek bir hadisi defalarca okudum anlayamadim sonra o konu hakkinda yazilmis kitabin yarisina kadar geldigimde anlayabildim buda bana gosterdiki alimlerimiz ne kadarda guzel anliyorlar .Daha ALLAH tarafindan nebilik gelmeden once Khadija anamiza nicin baska biridegilde kervanci basi olarak Ebu talibin yetim yiyenini lider kabul ettin sorusuna Khadija anamizin cevabi soyleymis:Kervanlar surulecekse eger, suren MUhammed olmalidir.yolda yurunecekse eger.rehber Muhammed olmalidir.demistir Henuz resul degilken bunu soylemis anamiz ne kadarda dusundurucu degil mi? ALLAH razi olsun senden kardesim bizlere rehberlik yapmaya calisiyorsun .ALLAHim seni ve aileni darda birakmasin .fiemanillah

    YanıtlaSil