HADİSLERLE İLİM VE HİKMET: NİYETİN ÖNEMİ

Esselamu aleykum ve rahmetullahi ve berakatuhu..

Kardeşlerim “Hadislerle ilim ve hikmet” adlı kitabımızın birinci hadisi olan niyet hadisinin açıklayıcısı şeklinde gelen diğer hadislerle niyet konusuna devam ediyoruz.

Niyetin herhangi bir amele nasıl değer kazandırdığına ve Allah’ın rızası gözetilerek yapılan işlerin insana nasıl kazanç sağladığına dair örnek olabilecek hadisleri okumaya başlayalım hep beraber..

NİYETİN AMELLERE KATTIĞI DEĞER

İbni Ebid-Dünya Ömer radıyallahu anhdan munkatı bir senedle rivayet etti, Ömer radıyallahu anh dedi ki:

“Niyeti olmayanın amelide yoktur, ecri hesab etmeyenin ecride yoktur. Yani Allah katında amelinin ecrini hesab etmeyen onu umarak yapmayanın ecri yoktur. (Hadis sahihtir, muttefekun aleyhtir.)

Sa’d bin Ebi Vakkas’tan rivayet edildi, Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem  buyurduki:

“Sen Allah’ın rızasını isteyerek verdiğin her nafakadan sevab alırsın, hatta hanımının ağzına koyduğun lokmadan bile” (Buhari Müslim)

Sahihaynde Ebu Musa el Eş’ariden rivayet edidi: Bir bedevi Arab  Allah Resulu sallallahu aleyhi ve selleme geldi ve:

“Ey Allah’ın Resulü! Bir adam ganimet için, bir adam zikrolunmak için, bir adamda değeri bilinsin diye savaşıyor kim Allah yolundadır? dedi, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem

‘Kim ilahi kelimetullah için savasırsa o Allah yolundadır’ ” buyurdu. (Buhari Müslim)

KIYAMET GÜNÜ HESABA ÇEKİLECEK İLK ÜÇ KİŞİ VE NİYETİN ÖNEMİ

Müslim Ebu Hureyre radıyallahu anhdan şöyle rivayet eder: Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellemin şöyle buyurduğunu işittim:

“Kıyamet günü hesaba ilk çağrılacaklardan biri Allah yolunda öldürülen kişidir. Allah yolunda öldürülen getirilir. Allah teala ona nimetlerini bildirir o da hatırlar ve itiraf eder.

Allah teala bu nimetler içinde ne yaptın? Buyurur, O’da: Senin yolunda şehid edilene dek savaştım, der.

Allah teala; Yalan söyledin! Sen “falanca cesur adam” denilmesini istedin ve bu da söylendi. Sonra onun için emir verir, huzurunda hesaba çekilir ve cehenneme atılır.

Ve ilim öğrenmiş bir adam ve bu ilmi öğreten, Kur’an’ı iyice öğrenip okumuş olan getirilir. Allah ona olan nimetlerini bildirir oda hatırlar ve itiraf eder.

Allah teala: Bu nimetler içinde ne amel yaptın? buyurur. O’da: İlim öğrendim, öğrettim ve seni rızan için Kur’an okudum der?

Allah Yalan söyledin, sen ilmi alimdir denilsin diye öğrendin, Kur’an’ı çok güzel okuyor desinler diye okudun ve bu da denildi der. Sonra onun için emir verir, huzurunda hesaba çekilir ve cehenneme atılır.

Ve Allahın kendisine genişlik ve her sınıftan mal verdiği kimse getirilir. Allah ona nimetlerini bildirir, oda hatırlar ve itiraf eder.

Allah bu nimetler içinde ne amel yaptın? buyurur. O da verilmesini sevdiğin her yola senin rızan için verdim der.

Allah teala: yalan söyledin ! sen falanca cömerttir desinler diye bunu yaptın ve bu da denildi buyurur. Sonra onun için emir verir, huzurunda hesaba çekilir ve cehenneme atılır.

Bu hadisle ilgili olarak gelen bir rivayet de şöyledir. Muaviyeye bu hadis ulaşınca ağladı ve bayıldı, ayılınca, Allah ve Resulü doğru söylemiştir dedi ve Allah teala buyurdu ki:

“ Kim dünya hayatını ve onun çekiciliğini isterse, onlara yapıp ettiklerini onda tastamam öderiz ve onlar bunda hiç bir eksikliğe de uğratılmazlar. İşte bunların, ahirette kendileri için ateşten başkası yoktur. Onların onda (dünyada) bütün işledikleri boşa çıkmıştır ve yapmakta oldukları şeyler de geçersiz olmuştur.”  (Hud 15-16) 

(Müslim, Fezailü’l-cihad 152 (nr.1905); Nesai, Cihad 22 (6/23-24); Ahmed, el-Müsned, 2/322; İbn hibban, Es-sahih nr. 407)

Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem  buyurduki:

“Kim Allahın rızası istenilecek ilimden, geçici dünya malından bir sey elde etmek için ögrenirse, kıyamet günü cennetin kokusunu bulamaz.  (Hadis sahihtir, Hakim İbni Hibban ve Zehebi rivayet etmişlerdir.)

AMELLERİN SEVABINI YOK EDEN ŞEYLER

GÖSTERİŞ: Buna en güzel örnek münafıklardır.  Allah subhanehu ve teala onlar hakkında şöyle buyurur:

“Namaza kalktıkları zaman tembel tembel kalkarlar, insanlara gösteris yaparlar.” (Nisa, 142)

“Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki onlar namazlarını ciddiye almazlar.” (Ma’un,4-5)

RİYA: Allah subhanehu ve teala riya hakkında da kafirlerden şu örneği vermektedir:

“Çalım satarak ve insanlara gösteriş yaparak ülkelerinden çıkan ve Allah'ın yolundan alıkoyan kimseler gibi olmayın. Allah, onların bütün yaptıklarını çepeçevre kuşatmıştır.” (Enfal,47)

HERKES NİYETİNİN KARŞILIĞINI ALIR

Bir adam Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem  zamamında sadakasını bir adamın yanına koymustu, sadaka sahibinin oglu geldi ve sadaka yanında olan kisiden aldı, bunu babası ögrendi ve Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellemin yanına geldiler. Onun huzurunda  çekistiler, adam: Ben sadakayı sana vermek istememistim dedi. Allah Resulu sallallahu aleyhi ve sellem  sadaka verene:

“Sana niyyet ettigin vardır, digerinde sanada aldığın vardır buyurdu.” (Bunu Buhari tahriç etti.)