26.7.13

ORUÇLUNUN GIYBET VE DEDİKODU ETMESİNİN HÜKMÜ




Oruç hakkında birçok alimin fetvaları

Muhammed b. Salih el-Useymîn

Abdulaziz b. Baz

Abdullah b. Cibrîn

Terceme : Muhammed Şahin

Tetkik : Ali Rıza Şahin


Soru: Gıybet ve dedikodu, Ramazan'ın gündüzünde oruçlunun orucunu bozar mı?

Cevap: Gıybet ve dedikodu orucu bozmaz. Fakat orucun sevabını eksiltir.

Allah Teâlâ oruç hakkında şöyle buyurmuştur:

""Ey îmân edenler! Oruç, sizden önceki ümmetlere farz kılındığı gibi, size farz kılındı. Umulur ki  (itaatte bulunmak ve yalnızca O’na ibâdet etmek sûretiyle sizinle günahlar arasına önlem kılarak Rabbinizden) korkarsınız." ( Bakara, 183)

Nebi  -sallallahu aleyhi ve sellem- de bu konuda şöyle buyurmuştur:

"Kim yalan söylemeyi, yalanla iş görmeyi ve cehâleti terk etmezse, Allah'ın, onun yemesini ve içmesini bırakmasına  (oruç tutmasına) ihtiyacı yoktur." (Buhari)


Soru: İnsanların pek çoğunun mübtela olduğu gıybet ve dedikodu orucu bozar mı?

Bu ameller her zaman, özellikle  de Ramazan'da haramdır. Çünkü oruçlu, gıybet, dedikodu ve yalan gibi orucuna zarar veren şeylerden orucunu korumakla emrolunmuştur.

Nitekim Nebi  -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

"Oruç yemekten ve içmekten uzak durmak değildir. Oruç boş ve kötü sözlerden uzak durmaktır."

Ahmed’in Müsned’inde rivayet edildiğine göre oruç tutan iki kadın susuzluktan neredeyse ölmek üzere idiler. Durumları Nebi  -sallallahu aleyhi ve sellem-'e anlatılınca Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- onlardan yüz çevirdi (onlara önem vermedi).  Sonra tekrar anlatılınca Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- o iki kadını çağırdı ve kusmalarını emretti. Kadınlar bir kadeh dolusu kan ve irin kustular. Bunun üzerine Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

"Bunlar Allah’ın helal kıldığı şeylerden uzak durdular  (oruç tuttular), ama Allah’ın haram kıldığı şeylerle  (gıybet ve dedikodu ile) oruçlarını açtılar. Birisi diğerinin yanına gelip oturdu ve insanların etlerini yemeye başladılar."

Nebi  -sallallahu aleyhi ve sellem- başka bir hadisinde şöyle buyurur:

"Nice oruçlu vardır ki oruçtan nasibi sadece aç ve susuz kalmaktır. Geceleyin ibâdete kalkan nice kişi vardır ki, onun da nasibi sadece uykusuz kalmaktır." 


Sözün özü; bu tür şeyler, her ne kadar tam olarak orucu bozmasa da, oruca zarar veren ve sevabını eksilten şeylerdendir. Kendisine birisi sövdüğü veya  azarladığı zaman oruçlunun onunla tartışmaya girmekten sakınması gerekir.

Bunun içindir ki Nebi -sallallahu aleyhi ve sellembu konuda şöyle buyurmaktadır:

"Sizden biriniz oruçlu olduğu bir günde kötü söz söylemesin,  günah işlemesin ve bağırıp çağırmasın. Ona biri sataşır veya kötü söz söylerse: 'Ben oruçlu bir adamım' desin."

Oruçlunun oruçlu olduğu her halinden belli olmalı.

Nitekim Cabir’den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet edildiğine göre o demiştir:

"Oruç tuttuğun zaman kulağın, gözün ve dilin de oruç tutsun. Dilini gıybetten ve dedikodudan uzak tut. Komşuna eziyet etme. Sakin ve ağırbaşlı ol. Oruçlu günün ile oruçsuz günün aynı olmasın."

Eğer oruç bu şekilde olmazsa o zaman bazılarının şöyle dediği gibi olur:

"Kulağımı (haramı dinlemekten)  korumazsam, gözümü harama bakmaktan sakınmazsam,  dilimi susturmazsam, oruçtan nasibim açlık ve susuzluktur. Bugün oruçluyum desem bile oruç tutmadım."

Soru:

Ramazan'da insanların gıybetini yapmak  orucu bozar mı?

Cevap:

Gıybet, oruçlunun orucunu bozmaz. Gıybet; bir kimsenin, müslüman kardeşini hoşlanmayacağı şeylerle anmasıdır. Çünkü gıybet, Allah  -azze ve celle-'nin şu emri gereği  bir masiyettir:

"Birbirinizi çekiştirmeyin (gıybetini etmeyin)." (Hucurat, 12)

Dedikodu, sövmek,  azarlamak ve yalan söylemek de böyledir. Bunların hiçbirisi orucu bozmaz, fakat gerek oruçlunun, gerekse oruçlu olmayanın sakınması ve uzak durması gereken  günahlardır.  Bu ameller orucu yaralar ve sevabını azaltır.

Nitekim Nebi  -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

"Kim yalan söylemeyi, yalanla iş görmeyi ve cehâleti terk etmezse, Allah'ın, onun yemesini ve içmesini bırakmasına (oruç tutmasına) ihtiyacı yoktur."

Başka bir hadisinde şöyle buyurmuştur:

"Âdem oğlunun her ameli kendisinedir, ancak oruç müstesnâ, o benim içindir ve onun mükafatını ben  vereceğim.Oruç kalkandır. Sizden biriniz oruçlu olduğu bir günde kötü söz söylemesin, kavga etmesin. Ona biri sataşır veya kötü söz söylerse: 'Ben oruçluyum' desin."

Bu anlamda daha pek çok hadis vardır."

Oruç ile alakalı daha fazla konulara bakmak isterseniz bu linkden ulaşabilirsiniz.

http://www.islamhouse.com/pg/9969/all/1

7 yorum:

  1. Fadime fransa. Selamaleykum saliha ablam emegine saglik. Bu konu cok onemli konulardan biri bence cunki giybet yapmak malesef sanki normallasiyor insanlar arasinda.!!! Cok ciddi ve hassas bir konu. Iyi kavrayip ve sakinan kullarindan oluruz insaAllah. Kib ablam optum selametle:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aleykum selam ve rahmetullah canım kardeşim, öyle malesef Fadimecim biz nice meşakkatlere katlanarak yaptığımız ibadetlerden kazandığımız sevapları oturduğumuz yerden başkalarına dağıtmayı çok hafife alıyoruz. Rabbim bize bunun çirkinliğini ve anlamsızlığını idrak ettirsin.

      Sil
  2. Salihacığım ben de bayağı merak etmiştim seni.. umarım iyisindir kardeşim. Rabbim biz aciz kullarına oruçlarını layıkıyla tutmak nasip etsin.bazen ben de nefsime yenik düşüp sonra da üzülüyorum.tüm günahlarımdan ALLAH a sığınıyorum. ALLAH tüm inanan kardeşlerimi affetsin. amin

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Amiiin Sıdıkam, her zaman vaktim olmuyor kardeşim cevap yazmaya hakkınızı helal edin. Hangimiz yenik düşmüyoruz ki nefsimize? Nefsimize karşı bize ancak Rabbimiz yardım edebilir. Allah Resulünün yaptığı dua bu hususda ne güzel örnek. "Allahım, bizi göz açıp kapayıncaya kadar nefsimizle başbaşa bırakma" Amiiin.

      Sil
  3. Allah'ın selamı-Rahmeti-feyzi bitmez tükenmez bereketi....şu mübarek Ramazanda tüm inananların ve inandığını yaşamaya çalışan mü'minlerin üzerine ayrıca Saliha ablacığım
    senin üzerine olsun.
    Bu yazı gerçekten bana ilaç gibi geldi. Kadir gecesinde köydeki bütün çocuklara ufak tefek hediyeler aldık. Kur'an okuma yarışı, soru-cevap şeklinde ramazan- oruç-kadir gecesini anlatan yarışma soruları hazırlıyordum. siteye girince gerçekten yazının içinden 10 tane soru çıkardım. Ayrıca yayınladığınız yazıları yazıcıdan çıkartıp diğer arkadaşlara okumamda sakınca var mıdır? izin almadan çıkarmak istemedim. şimdiden Allah razı olsun
    HAKKINI HELAL ET...
    ADANA'nın Küçük bir köyünden sıcak mı sıcak selamlar....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Amiiin kardeşim, ecmain. Hemen cevap verme adına kısacık yazıyorum ilknur kardeşim, blogdaki tüm yazıları ve bundan sonra yazacaklarımı paylasabilir, çıkartabilir her türlü kullanabilirsin. Her hakkı serbest kardeşim. Rabbim kaydedicilerin en hayırlısıdır. Gayem sadece O'nun rızasını kazanmak ve O'nun dinine yardım etmektir.

      Sil